Drie keer is scheepsrecht: ´Koffie?´

´Nederlanders zijn zo ongastvrij. Ik krijg nooit koffie of thee.´ Dit was oprechte feedback tijdens een van onze trainingen Intercultureel samenwerken. Nu was ik bekend met de kritiek op de karige koekjes bij de koffie, maar in een land waar de eerste vraag ´koffie?´ is, viel me deze toch een beetje zwaar. Hoezo niet?

De dame in kwestie kwam uit Eritrea en was gewend dat ze drie keer moest weigeren als haar iets aangeboden wordt. Tja, en als je in Nederland één keer nee hebt gezegd, kun je inderdaad lang wachten. Aan de andere kant merk ik bij mezelf een gevoel van irritatie als mensen mij drie keer iets aanbieden als ik ´nee´ heb gezegd. Ik ervaar dit als opdringerig, terwijl de ander het juist gastvrij bedoelt.

Ieder land, iedere cultuur heeft zijn eigen gebruiken. Simpele zaken zoals het aanbieden van koffie kunnen al tot misverstanden leiden. En dat is jammer. Hoe meer we van elkaar weten, hoe beter we elkaar begrijpen. Zowel op de werkvloer als daarbuiten.

Hollandse bril
Gesprekken zoals hierboven zijn erg verhelderend. Nederlanders bekijken situaties met de Hollandse bril, terwijl medewerkers uit bijvoorbeeld China, India of zelfs onze zuiderburen België dat toch heel anders zien. In de praktijk zien we vaak vermoeidheid door onbegrip. Begrijpt mijn Syrische collega het nou nog niet? Waarom zegt de Poolse medewerker steeds ´ja´ maar doet het niet? Wat bedoelt die Nederlander eigenlijk als hij zo direct is? Zucht.

Zolang we elkaar nog allemaal ‘zien’ en ‘horen’, is er hoop dat intercultureel samenwerken goed komt. Zodra dat niet meer gebeurt, verandert de werkplek in een onveilige omgeving met alle gevolgen die daarbij komen kijken. Verschillende groepen collega’s, geen saamhorigheid in een team en geen lol meer op de werkvloer.

Vraag eens door als je een collega met een andere achtergrond niet begrijpt en je zult zien dat het allemaal eigenlijk wel meevalt. Meer begrip, minder misverstanden.

Caroline van Blerkom

www.lexicon.nl